Read this article in EN RU BY HY AZ UA RO KA

Каляровыя рэвалюцыі ўсюды. Том 2: як пракрамлёўскія СМІ асвятлялі пратэсты ў Казахстане і Беларусі

08 лютага, 2022

Знамянальнае дэжавю

Большасць пракрамлёўскіх СМІ паўторна выкарыстоўвалі вядомыя дэзынфармацыйныя наратывы пра хваляванні ў пачатку студзеня, якія ўспыхнулі ў Казахстане. Гэтыя наратывы сцвярджалі, што Захад спрабаваў ажыццявіць «каляровую рэвалюцыю» ў краіне, а канчатковай мэтай была Расія. Яны справакавалі знамянальны момант дэжавю ў параўнанні з асвятленнем дэмакратычных пратэстаў у Беларусі ў 2020–2021 гадах.

База даных EUvsDisinfo змяшчае шматлікія прыклады сцвярджэнняў пракрамлёўскай дэзынфармацыі аб «каляровых рэвалюцыях» у Беларусі і Казахстане, якія амаль ідэнтычныя. Некалькі прыкладаў:

Тым часам у Мінску

Беларускія дзяржаўныя СМІ выкарыстоўвалі падзеі ў Казахстане, каб апраўдаць жорсткі разгон мірных дэмакратычных пратэстоўцаў у Беларусі ў 2020–2021 гадах. СМІ сцвярджалі, што рашучыя дзеянні Лукашэнкі не дазволілі падзеям у Беларусі прыняць такі ж гвалтоўны паварот, як у Казахстане. Беларускія дзяржаўныя СМІ прадставілі Лукашэнку як вядучага спецыяліста па барацьбе з «каляровымі рэвалюцыямі» на постсавецкай прасторы. Як сцвярджае тэлеканал «Беларусь 1», Казахстану і Расіі ёсць чаму павучыцца ў Беларусі адносна процідзеяння «каляровым рэвалюцыям».

Сам Лукашэнка «не знайшоў вялікай розніцы» паміж падзеямі ў Казахстане і Беларусі. Адзінае адрозненне, па яго словах, заключалася ў тым, што заходнія службы бяспекі былі значна больш скрытнымі ў Казахстане. Лукашэнка таксама выкарыстаў віртуальны Саміт АДКБ, які адбыўся 10 студзеня для папярэджання Узбекістана аб падрыхтоўкі экстрэмістамі беспарадкаў.

Акрамя гэтых асаблівасцей у трактоўцы студзеньскіх падзей у Казахстане, асвятленне ў беларускіх дзяржаўных СМІ адлюстроўвае пракрамлёўскія крыніцы. Гэта нядзіўна, улічваючы той факт, што іх мэты і наратывы былі цесна ўзгодненыя з канца 2020 года. Яны ў асноўным выкарыстоўваюць той жа пул пракрамлёўскіх каментатараў і экспертаў, якія ўдзельнічаюць у інфармацыйных праграмах у падкантрольных дзяржаве СМІ як у Беларусі, так і ў Расіі; пра гэта сведчыць і нядаўняе інтэрв’ю пракрамлёўскага рупара Уладзіміра Салаўёва з Лукашэнкам.

У Казахстане ісламістам нададзена роля махляроў

Улады Казахстана хутка абвінавацілі ў пратэстах «тэрарыстаў пад замежным кіраўніцтвам», але яны не пазначылі Захад і заходнія краіны ў якасці вінаватых. Яны працягвалі называць пратэстоўцаў «радыкальнымі групамі» або «ісламістамі». Гэтым быў адзначаны раскол у тлумачэннях афіцыйных расійскіх і казахстанскіх бакоў у першыя тыдні падзей у Казахстане.

Англасаксы зноў атачаюць Расію

Пракрамлёўская дэзынфармацыя тлумачыць падзеі ў Беларусі і Казахстане часткай грандыёзнай антырасійскай стратэгіі Захаду. ЗША або англасаксы звычайна вызначаюцца як яе галоўныя натхняльнікі, у той час як краіны ЕС звычайна прадстаўляюцца як другарадныя. Згодна з адной з інтэрпрэтацый падзей у Казахстане, якую прасоўвае Sputnik, вінаватым з’яўляецца лонданскі патаемны ўрад Deep State. Гэта можа быць той самы брытанскі «патаемны ўрад», які, як тлумачыцца ў ранейшым выпадку дэзынфармацыі, нястомна арганізоўваў папярэднія каляровыя рэвалюцыі ў Беларусі, М’янме, Расіі і ЗША.

Іншыя выпадкі ў базе даных EUvsDisinfo таксама тычацца заходняй «антырасійскай» дзейнасці ў Беларусі і Казахстане, пры гэтым з выкарыстаннем аналагічнай мовы:

Цесныя сувязь з расійскай бяспекай = ваш поспех

Іншы папулярны наратыў сцвярджае, што толькі больш цесныя адносіны з Расіяй — і, магчыма, нават станаўленне яе часткай — могуць гарантаваць бяспеку і дабрабыт краін-партнёраў.

Наступствы адварочвання ад Расіі, у сваю чаргу, вар’іруюцца — ад эканамічнага разбурэння да спаўзання ў нацызм. Прыкладаў шмат. У Беларусі можа быць нармальнае развіццё разам з Расіяй, або яна будзе перажываць вымушаную «паланізацыю» пад уладай Варшавы і эканамічнае спусташэнне. Беларусь альбо стане часткай Расіі, альбо будзе беднай калоніяй Захаду. Украіна і Беларусь пазбегнуць спаўзання ў нацызм, толькі калі яны стануць часткай Расіі.

Расійскае дзяржаўнае інфармацыйнае агенцтва Sputnik сцвярджае, што «антырасійская палітыка» былога прэзідэнта Казахстана Назарбаева — напрыклад, выкарыстанне лацінскага алфавіта ў якасці афіцыйнага пісьма і дыскрымінацыя з яго боку расійскіх этнічных меншасцей — былі аднымі з ключавых фактараў, якія правакавалі хваляванні. Па словах іншага каментатара Sputnik, шматвектарная знешняя палітыка Казахстана, якая ўключае больш цесныя адносіны з Захадам, стала адной з прычын хваляванняў. Прадстаўнікі эліты краіны заляцаліся да Захаду і сталі эканамічна і палітычна карумпаванымі. Толькі больш цесныя адносіны з Расіяй выратуюць краіну ад такіх непрыемнасцей.

Пракрамлёўскія крыніцы сцвярджаюць, што хутка арганізаваная і разгорнутая пад кіраўніцтвам Расіі «міратворчая» місія АДКБ у Казахстане была бяспройгрышнай. Абараніцца ад разгортвання Заходняй пагрозы было не проста ў законных інтарэсах Расіі. Гэта таксама аказала неацэнную паслугу Казахстану, калі пракрамлёўскія СМІ ахвотна засяродзіліся на наратыве «рукі дапамогі».

«РАСІЯНЕ ХОЧУЦЬ БАЧЫЦЬ СОТНІ КВІТНЕЮЧЫХ КВЕТАК І МІРНАЕ РАЗВІЦЦЁ МОЦНЫХ І НЕЗАЛЕЖНЫХ КРАІН НА ІХ МЕЖАХ… РАСІЯ ПРЫНЕСЛА ЦЫВІЛІЗАЦЫЮ Ў ГЭТЫЯ БОГАМ ЗАБЫТЫЯ АВАНПОСТЫ».
ЦЫТАТА: РІА НОВОСТИ
КАБ АЖЫЦЦЯВІЦЬ ГЭТУЮ АМАЛЬ ПАЭТЫЧНУЮ МАРУ, МАСКВА ІМКНЕЦЦА «АДНАВІЦЬ РАСІЙСКІ ГЕАПАЛІТЫЧНЫ ПРАСТОР».

Паспяховая місія АДКБ выратавала дзяржаўнасць Казахстана, і краіна можа атрымаць дадатковыя выгады ад больш глыбокай інтэграцыі з Расіяй у далейшым. Як нядаўна паведаміла расійскае дзяржаўнае агенцтва РІА Новости у Рубрыцы пра Казахстан, у той час як мэта ЗША — дэстабілізаваць усе постсавецкія краіны, «расіяне зацікаўленыя ў тым, каб назіраць квітнеючыя сотні кветак і мірнае развіццё моцных і незалежных краін уздоўж іх меж». Каб рэалізаваць гэтую амаль паэтычную фразу, Масква гатовая «аднавіць расійскую геапалітычную прастору».

Дасведчаныя чытачы ўспомняць знаёмыя расійскія лозунгі з часоў акупацыі і анексіі Крыма ў 2014 годзе кшталту «Мы маем права на гэтую зямлю». «Мы проста забіраем назад тое, што належала нам і было пазычана», — глядзіце даследаванне тут або тут.

Іншыя прыклады маніпуляцый і дэзынфармацыі, якія адпавядаюць гэтаму светапогляду, глядзіце ў артыкуле «Развянчаныя сем міфаў».